19 kwietnia

19 kwietnia, 1883

Mam tu na przykład żelazny guzik, guzik przymocowujący do pasa Japończyka kapciuch z tytoniem. Guzik, na którym pod nogą czapli, nieobecnej, lecącej poza obrębem czarno emaliowanego medalionu, widać odbicie tej czapli w wodzie rzeki oświetlonej blaskiem księżyca. Czyż lud, w którym wyrobnik ma takie, jak ten oto, pomysły, nie mógłby być - osądźcie - uznany za nauczyciela innych ludów?

    A kiedy mówiłem, że japońszczyzna rewolucjonizuje obecnie sposób widzenia ludów zachodnich, stwierdziłem, że japońszczyzna wnosi do Zachodu nową kolorystykę, nowy system dekoracji, wreszcie - można rzec - pewną fantazję poetycką w tworzeniu przedmiotu artystycznego, która nie istniała nigdy w najdoskonalszych bibelotach średniowiecznych i renesansowych.

Edmond de Goncourt