przymiotniki autologiczne
Przymiotnik nazywamy autologicznym, jeśli opisuje sam siebie, np. przymiotnik wielosylabowy jest autologiczny, bo sam jest wielosylabowy.
Oto lista znanych mi polskich przymiotników autologicznych:
- polski,
- odmienny,
- wieloliterowy,
- wielosylabowy,
- osiemnastoliterowy,
- ponadczteroliterowy, ponadpięcioliterowy itp.
- sześciosylabowy,
- ponadczterosylabowy, ponadpięciosylabowy, ponadsześciosylabowy, ponadsiedmiosylabowy,
- krótki,
- błendny,
- nie-poprawny (cząstkę nie pisze się z przymiotnikami łącznie, bez łącznika),
- bezbłędny,
- poprawny,
- bezogonkowy (nie ma "ogonków", tzn. polskich znaków diakrytycznych),
- sensowny,
- dźwięczny,
- melodyjny,
- szeleszczący,
- częsty (tego przymiotnika używa się raczej często),
- większość przymiotników postaci nieA, gdzie przymiotnik A nie jest A, np. nieangielski, niezaskakujący (większość, a nie wszystkie, bo np. niezanegowany nie jest niezanegowany, mimo że zanegowany nie jest zanegowany! podobnie niesiedmiosylabowy wcale nie jest niesiedmiosylabowy, choć siedmiosylabowy nie jest siedmiosylabowy.
A czy sam przymiotnik autologiczny jest autologiczny?! Trudno powiedzieć. Aby stwierdzić, że przymiotnik P jest autologiczny, należy sprawdzić, czy P jest P. Na przykład, aby stwierdzić autologiczność przymiotnika osiemnastoliterowy, należy zbadać, czy jest on osiemnastoliterowy - wystarczy policzyć litery. Natomiast w przypadku przymiotnika autologiczny, aby zbadać jego autologiczność, należy sobie wpierw odpowiedzieć na pytanie, czy jest on ... autologiczny, żeby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba odpowiedzieć na pytanie, czy jest on autologiczny i tak dalej brniemy w błędne koło.
Każdy przymiotnik nieposiadający cechy, którą opisuje zaliczamy do przymiotników heterologicznych (tzn. heterologicznymi są wszystkie przymiotniki nieautologiczne). Czy przymiotnik heterologiczny jest autologiczny, czy nie? Okazuje się, że żadna odpowiedź nie jest poprawna! Jest to tak zwana antynomia Grellinga.
Przejrzyj także wątek na grupie dyskusyjnej pl.rec.szaradziarstwo: przymiotniki autologiczne, z którego zaczerpnąłem niektóre z podanych powyżej przymiotników.